Waarom Mediation?
Mediation biedt betrokkenen de mogelijkheid om onder leiding van de mediator om de tafel te gaan zitten en met wederzijds respect te luisteren naar elkaars mening en overtuiging. Vervolgens gaan de betrokkenen samen op zoek naar een werkbare oplossing die zoveel mogelijk in beider belang is.
Persoonlijke motivatie
"Mijn persoonlijke motivatie om een mediationopleiding te gaan volgen is voortgekomen uit wat ik in 30 jaar heb zien gebeuren op het kerkelijk erf. Op veel plaatsen mocht ik God op een heel bijzondere wijze aan het werk zien. Er is echter een spreekwoord dat weliswaar niet in de Bijbel staat, maar mijns inziens in de praktijk toch vaak realiteit is: 'Als God ergens een tempel bouwt, bouwt de duivel er een kapelletje naast.'"
Gezonde en bloeiende kerken en gemeenten worden soms opeens geconfronteerd met een diepgaand meningsverschil tussen mensen die al lange tijd met elkaar hebben wie is meeste samengewerkt. Een harmonieuze samenwerking kan soms zomaar omslaan in disharmonie of ruzie. Sommige kerkelijke conflicten leiden zelfs tot splitsing van de betrokken gemeente. Om over tussenkomst van een rechter nog maar niet te spreken.
Zo'n conflictsituatie geeft niet alleen veel moeite en zorg bij de betrokkenen. Al snel is een groter deel van de gemeente van het conflict op de hoogte. Soms mag helaas het hele dorp of de omgeving ervan 'meegenieten'. Het lijkt alsof bijna geen enkele kerk, geen enkel team, eraan kan ontkomen. Het hoeft natuurlijk geen betoog dat juist zulke situaties afbreuk doen aan het christelijk getuigenis dat je graag in je omgeving zou willen verspreiden. Vroeg of laat worden de verschillen tussen mensen openbaar en worden opeens dingen hardop uitgesproken die men voorheen alleen maar gedacht heeft.
Voor velen geldt dat ze niet zo gewend zijn om hun wensen, hun gevoelens en hun gedachten te uiten. Echte teambuilding schiet vaak tekort waardoor er alleen maar 'zakelijk' wordt samengewerkt. Mediation helpt de betrokkenen om terug te gaan tot de kern van het geschil. Daarnaast is er ook aandacht voor de wensen van de betrokkenen voor de toekomst. Mediation werkt daarom vaak als een eyeopener. 'Als ik eerder had begrepen, als ik eerder had geweten, als je eerder had verteld, als we dit eerder hadden gedaan, dan ...' zijn vaak zinnen die betrokkenen uitspreken aan het einde van een mediationproces.
Wanneer geen mediation?
- Mediation kan niet plaatsvinden wanneer slechts één van beide partijen hiervoor kiest. Het moet een gezamenlijke keuze van beide partijen zijn om op deze manier het conflict of geschil te willen beëindigen.
- Mediation heeft geen zin wanneer beide partijen alleen hun 'recht willen halen' of 'gelijk willen krijgen'. De mediator is geen rechter en zal dus geen uitspraken doen waarmee één van de partijen bevoordeeld wordt. Bovendien zal de mediator in zijn procesbegeleiding steeds gericht zijn op de gewenste toekomst en niet op waarheidsvinding ten aanzien van gebeurtenissen die in het verleden hebben plaatsgevonden.
- Mediation heeft geen zin wanneer een conflict dermate is geëscaleerd dat partijen niet meer naar elkaar willen luisteren en met elkaar willen overleggen. Het is essentieel dat de betrokkenen de wil hebben om te zoeken naar een voor beiden aanvaardbare oplossing.
Wanneer wel mediation?
- Christelijke mediation bestaat niet, maar een mediationproces begeleiden vanuit christelijke normen en waarden is wel mijn uitgangspunt. Wanneer jij daar ook waarde aan hecht, kan ik wellicht iets voor je betekenen.
- Wanneer je het idee hebt dat een neutrale gespreksleider, die bovendien getraind is in het stellen van de juiste vragen op verschillende betrekkingsniveaus, jullie beiden zou kunnen helpen om tot een oplossing te komen, kun je mediation overwegen.
- Wanneer het gaat om materiële zaken is een rechtsprocedure in de regel een lange en kostbare aangelegenheid, waar je bovendien weinig invloed op kunt uitoefenen. Wanneer beide partijen van zins zijn om te kijken of ze elkaar in het redelijke kunnen bereiken, is mediation een goede optie. Beide partijen hebben bovendien maximale invloed op de uitkomst van het proces.
- Wanneer het gaat om immateriële zaken en beide partijen hechten er belang aan dat het niet tot een definitieve breuk komt waarbij ook de relatie definitief beëindigd wordt, kan mediation ervoor zorgen dat de breuk gelijmd wordt, of dat partijen uit elkaar gaan op een zodanige wijze dat er ook in de toekomst contact mogelijk is.
Op welke terreinen?
Op elk terrein waarop conflicten kunnen ontstaan is mediation in principe mogelijk. Persoonlijk beperk ik mij als mediator tot de volgende soorten geschillen:
- Conflicten binnen leidinggevende teams van kerken of gemeenten
- Conflicten tussen de leiding van kerken en gemeenten en externe partners
- Huwelijk/ echtscheiding: het zo nodig opstellen van een echtscheidingsconvenant
- Zakelijke conflicten
- Conflicten tussen werkgevers en werknemers
Hoe lang?
Enkele jaren ervaring hebben mij geleerd dat ongeveer 80% van alle conflicten na zes mediationsessies tot tevredenheid van beide partijen is opgelost. Vooral zaken waarbij partijen bestaan uit meer dan twee personen, kunnen meer tijd vergen. Na een eerste gespreksronde, waarin voornamelijk wordt geïnventariseerd, maak ik een inschatting van de zogenaamde escalatiegraad. Die is, samen met de houding van de betrokkenen, bepalend voor de lengte van het mediationproces. Je mag van mij verwachten dat ik op verzoek een zo eerlijk mogelijke inschatting probeer te maken van het aantal sessies.
Hoe beginnen?
Stap 1: Informeer de andere partij in het conflict over de mogelijkheid van mediation.
Stap 2: Indien de reactie van de ander positief is, vraag dan vrijblijvend een mediationovereenkomst aan. Je vindt daarin de richtlijnen, rechten en verplichtingen van zowel beide partijen als de mediator. In de mediationovereenkomst vind je ook iets over de kosten, de locatie etc.
Stap 3: Wanneer de mediationovereenkomst nog onduidelijkheden zou bevatten, dan kun je die naar voren brengen. Indien alles akkoord is, stuur je de mediationovereenkomst getekend terug en maken we de eerste afspraak.
Let op: Er vindt geen uitgebreid vooroverleg plaats met één van de partijen. Dit om te voorkomen dat ik een vooroordeel zou kunnen vormen.
Hoe beëindigen?
In principe is de mediation beëindigd nadat het conflict tot tevredenheid van beide partijen is opgelost. Alle betrokkenen, dus zowel iedere betrokken partij als ook de mediator, mag na elke sessie besluiten om te stoppen met het proces. Het mediationproces gaat door zolang alle betrokkenen ervaren dat zij door het continueren van het mediationproces dichter bij een oplossing komen. Een mediationproces duurt dus nooit langer dan de betrokkenen wensen!